Ne kete udhezues do te shpjegojme se cila eshte diferenca midis VPN dhe Proxy. Ky eshte nje argumet shume i perhapur ne ditet e sotme duke pare qe edhe nevoja per te ruajtur privatesine dhe te dhenat personale ne internet eshte rritur ndjeshem. Pastaj shume sherbime ne internet ndajne ofertat e tyre sipas vendndodhjes gjeografike, gje qe e ben te nevojshem perdorimin e VPN dhe proxy per te pasur akses ne faqe te caktuara online.
Me poshte do ju shpjegojme ne mënyrë të thjeshtë se cila është diferenca midis VPN dhe Proxy dhe në cilat situata është e përshtatshme të përdoret njëra ose tjetra.
Diferenca midis VPN dhe Proxy: Cilin te zgjedhesh
Le të shpjegojme si fillim se çfarë është një proxy dhe çfarë është një VPN. Një server proxy është një server në distancë, përgjithësisht publik, që vendoset midis pajisjes sonë (p.sh. kompjuteri ose telefoni që përdorim) dhe sajti qe duam te hapim. Kjo do të thotë që siti i internetit nuk do të shohë adresën tonë të vërtetë IP dhe pozicionin tonë real gjeografik, por atë të serverit proxy që kemi vendosur të përdorim.
Kjo ju lejon të aksesoni faqet që normalisht do të bllokoheshin në vendin ku ndodhemi, për të anashkaluar kufizimet që mund të zbatojnë disa shërbime kur i vizitoni ato nga një adresë IP e caktuar (p.sh. nëse tejkaloni numrin e shkarkimeve nga file hosting).
Ekzistojnë lloje të ndryshme serverash proxy, si proxy web (ose HTTP/HTTPS), transparentë dhe SOCKS, por për qëllimet e këtij udhëzuesi nuk është e rëndësishme të thellohemi në këtë aspekt. Në vend të kësaj, ajo që është e rëndësishme të nënvizohet është se serverët proxy sigurojnë një nivel të kufizuar privatësie, pasi nuk e kodojnë përmbajtjen e komunikimeve; prandaj potencialisht, ata që menaxhojnë këta server mund të regjistrojnë gjithçka që ne bëjmë ndërkohë që i përdorim për të lundruar në faqet e censuruara ose në të cilat duam të shfaqemi me një vendndodhje tjetër gjeografike.
Gjithashtu serverat proxy veprojnë vetëm në shfletuesin ose në programin individual në të cilin janë konfiguruar. Pjesa tjetër e aplikacioneve vazhdojnë të shfletojnë me IP-në e vërtetë dhe pozicionin e vërtetë gjeografik të lidhjes në përdorim (në fakt për disa programe madje mund të jetë e pamundur të përdoren proxies). Së fundmi, meqenëse serverët proxy janë shpesh publikë, prandaj përdoren nga shumë njerëz në të njëjtën kohë, shpejtësia e shfletimit është shpesh shumë e ulët.
Me pak fjalë, këshilla jone është të përdorni server proxy vetëm për aktivitete të shkurtra shfletimi, për faqet që nuk kërkojnë futjen e të dhënave sensitive në to, duke kontrolluar gjithmonë me kujdes që serverët me të cilët lidheni janë të besueshëm nga pikëpamja e privatësisë (verifikim qe nuk është gjithmonë i lehtë të bëhet).
Ne kete artikull ku po shpjegojme ku qendron diferenca midis VPN dhe proxy, jemi ne piken ku te flasim per VPN (akronimi i Virtual Protected Network), të cilat krijojnë një rrjet privat virtual të vërtetë nëpërmjet internetit midis të gjitha pajisjeve që janë pjesë e tij. Funksionimi i tyre bazë është i ngjashëm me atë të serverëve proxy. Ne fakt lidhja behet me një server të largët që qëndron midis pajisjes sonë (p.sh. kompjuteri ose telefoni) dhe faqes në internet që duam të vizitojme (p.sh. një sajt të bllokuar gjeografikisht në vendin tonë). Rezultati edhe këtu, është se ne mund të aksesojmë faqet e censuruara në vendndodhjen tone gjeografike, të fshehim adresën tonë IP, të maskojmë vendndodhjen tonë gjeografike dhe të aksesojmë për shembull katalogët e shërbimeve të huaja të transmetimit.
Këtu bie ne sy niveli i privatësisë, shumë më i lartë se ai i ofruar nga serverët proxy, pasi të gjitha komunikimet janë të koduara. VPN mbulojne shumë programe dhe shërbimeve online njeheresh dhe kane shpejtësi më e mirë shfletimi (e cila shpesh është e ngjashme me atë të lidhjes që ofrohet normalisht nga oferta juaj e internetit).
Aty ku serverët proxy trajtojnë vetëm kërkesat HTTP, VPN-të e mbyllin të gjithë trafikun e internetit në tunelin e tyre të koduar, gjë që e bën të pamundur për këdo, madje edhe për vetë menaxherët e VPN-ve (në këtë rast duhet theksuar se midis kushteve të përdorimit te VPN-së është specifikuar diçka si no log, për të treguar që aktiviteti i përdoruesit nuk regjistrohet) nuk mund te shikojne komunikimet e bëra gjatë shfletimit në internet. Përveç kësaj, tuneli mbulon të gjitha programet dhe shërbimet online në përdorim: kjo do të thotë që ju jeni të mbrojtur jo vetëm në navigimin e shfletuesit, por edhe në postën elektronike, lojërat në internet, aplikacionet e transmetimit dhe konferencave video, etj. Është paksa sikur VPN-ja merr rolin e ofruesit tuaj të internetit, gjë që e bën këtë zgjidhje shumë më të sigurt dhe më të plotë (si dhe më të shpejtë, pasi shpesh serverët e përdorur për çdo vendndodhje janë të shumtë dhe me performancë të lartë).
Është e qartë se jo të gjitha VPN-të janë të njëjta dhe për këtë arsye, duhet t’i kushtoni vëmendje detajeve te asaj qe do perdorni. Nje shembull eshte NordVPN, i cili është ndër shërbimet më gjithëpërfshirëse dhe më të besueshme VPN në botë. Për një tarifë të vogël mujore, vjetore ose dyvjeçare (me një garanci 30-ditore të kthimit të parave), ju lejon të kriptoni të dhënat tuaja të lidhjes në të gjitha pajisjet dhe sistemet operative (maksimumi 6 pajisje njëkohësisht) me një algoritëm të avancuar, duke ju lejuar të zgjidhni nga shume server me performancë të lartë të shpërndarë në mbarë globin.
Duke e përdorur atë, ju mund të shfletoni nga kompjuterët, telefonat, tabletët por edhe pajisje të tjera duke i bërë të dhënat tuaja të padukshme për njerëzit keqdashës, ofruesit e ofertes se internetit dhe vetë operatorët NordVPN. Prandaj, do të keni mundësi të aksesoni faqet e censuruara, katalogët e huaj të shërbimeve të transmetimit dhe gjithashtu të përdorni pikat publike Wi-Fi pa frikën se dikush mund të përgjojë të dhënat tuaja.
Nuk kërkon as konfigurime të komplikuara. Pasi të instalohet aplikacioni NordVPN, thjesht identifikohuni, zgjidhni një server dhe klikoni në butonin për të krijuar lidhjen.
Nëse nga ana tjetër, jeni të interesuar për shërbime të tjera VPN, si Surfshark, atehere lexoni artikullin: VPN me te mira falas.
Në çdo rast, kini kujdes nga VPN-të falas nuk mund të garantojnë të njëjtin nivel privatësie dhe shpejtësie lidhjeje si ato me pagesë. Nëse një shërbim është falas, do të thotë se ai e mban veten përmes reklamave (shpesh të bezdisshëm) ose më keq, duke mbledhur të dhënat e shfletimit të përdoruesve.
Është e qartë se kjo nuk vlen për VPN-të me pagesë që ofrojnë prova falas me trafik të kufizuar ose ditë përdorimi. Në këtë rast, ato janë pothuajse gjithmonë zgjidhje të besueshme që ofrojnë një provë të shërbimeve të tyre për të joshur përdoruesit të kalojnë në planet me pagese. Sidoqoftë, për çdo dyshim, mos harroni të bëni disa kërkime në internet dhe kështu të verifikoni mirësinë e VPN me të cilën dëshironi të lidheni.
Tani duhet të keni ide të qarta se çfarë të zgjidhni midis VPN dhe proxy. Ky i fundit sherben vetëm për aktivitete sporadike që nuk përfshijnë komunikimin e të dhënave të ndjeshme dhe nuk kërkojnë shpejtësi të madhe shfletimi ndersa VPN eshte nje mbrojtje reale per privatesine tuaj.