Ne kete udhezues do te shpjegojme se si te gjesh – llogarisesh vellimin e nje cilindri. Procedura qe duhet ndjekur eshte e thjeshte nese njihen disa madhesi si: lartesia (h) dhe rrezja (r) e njeres baze.
Permbajtja
Cfar eshte cilindri
Cilindri është një formë e thjeshtë gjeometrike e përbërë nga dy baza rrethore paralele me njera – tjetren dhe me madhësi të barabartë. Me poshte do ju tregojme se si te llogarisni vellimin e tij, si dhe per informacion shtese: siperfaqen anesore, siperfaqen e bazes dhe ate totale.
Si te gjesh – llogarisesh vellimin e nje cilindri
Formula për t’u përdorur është si më poshtë: V = h x π x r2
V = vellimi
h = lartesia (dmth distanca midis dy bazave rrethore)
π = 3,14 (kjo eshte konstantja pi “π” greke)
r = rrezja e njeres baze rrethore (rrezja = diameter pjestim per 2)
1. Si fillim gjeni rrezen (r) e njeres prej bazave rrethore. Të dy bazat e cilindrave kanë të njëjtën madhësi. Nëse e dini madhesine e rrezes, mund të shkoni direkt në hapin tjetër.
- Nëse keni diametrin e njeres prej bazave rrethore, atehere pjestojeni ate per 2 per te gjetur rrezen. Prsh: nese diametri eshte 2 cm, atehere rrezja është 2/2 = 1 cm.
- Nëse e dini madhesine e perimetrit (P) të njeres bazë, pjestojeni atë me 2π dhe do të gjeni rrezen. Prsh: r = P/2π
2. Tani llogaritni sipërfaqen e bazës rrethore. Për ta bërë këtë, përdorni formulën për të llogaritur sipërfaqen e një rrethi: S = π x r2. Zëvendësoni “r” me rrezen e bazes se cilindrit dhe beni shumezimet. Prsh:
- S = π x 12= 3,14 x 1 = 3,14 cm2
- Duke përafruar vlerën e π në 3,14, do të zbuloni se sipërfaqja e bazës së cilindrit tuaj është e barabartë me 3,14 cm2.
3. Tani duhet te masni lartësinë e cilindrit. Kjo eshte distanca vertikale midis dy bazave paralele te cilindrit. Le të imagjinojmë se lartësia h = 4 cm.
4. Hapi final eshte te beni shumezimet per te mare vellimin e cilindrit. Pra: Shumëzoni siperfaqen e bazës me lartësinë. Duke ditur tashmë vlerën e sipërfaqes (S) se njeres baze, 3,14 cm2dhe lartësisë (h) 4 cm, rezultati përfundimtar do të jepet nga shumezimi i këtyre dy vlerave. V= 3,14 cm2x 4 cm = 12,56 cm3 .
Kujdes: vëllimi jepet gjithmon me një njësi matëse ne kub (prsh m3), pasi përfaqëson një sipërfaqe që shtrihet në tre dimensione të hapësirës.
Si te gjesh siperfaqet
Siperfaqa anesore e cilindrit gjendet me formulen: SA = 2 x π x r x h
Siperfaqa e bazes: Sb = π x r2
Siperfaqa totale: St = Sa + Sb = 2 x π x r x h + π x r2
Shenim: ju gjithashtu mund te gjeni vellimin e figurave gjeometrike me te perdorura ne matematike, duke klikuar ketu.